Question Answers For All Chapters – इतिहास Class 7
राष्ट्ररक्षक मराठे
स्वाध्याय
१. कोण बरे?
उत्तर:
(१) अफगाणिस्तानातून आलेले – पठाण
(२) हिमालयाच्या पायथ्याशी स्थायिक झालेले – रोहिले
(३) नानासाहेब पेशव्यांचा भाऊ – रघुनाथराव
(४) मथुरेच्या जाटांचा प्रमुख – सुरजमल जाट
(५) पैठणजवळ राक्षसभुवन येथे निजामाला पराभूत करणारे – माधवराव पेशवे
२. थोडक्यात लिहा:
(१) अटकेवर मराठ्यांचा ध्वज फडकला
उत्तर: मराठ्यांनी पंजाब आणि दिल्ली जिंकल्यानंतर १७५८ मध्ये अटकेपर्यंत मोहीम नेली. मराठ्यांनी अटक (आताचे पाकिस्तान) जिंकले आणि तेथे मराठ्यांचा ध्वज फडकवला. मराठ्यांनी पेशावरही ताब्यात घेतले, पण या प्रदेशावर त्यांनी नीट नियंत्रण ठेवले नाही.
(२) अफगाणांशी संघर्ष
उत्तर: अफगाणिस्तानचा शासक अहमदशाह अब्दाली याला भारताच्या संपत्तीचे आकर्षण होते. त्याने १७५१ मध्ये पंजाबवर आक्रमण केले. त्याच्या विरोधात मराठ्यांनी मुघल सम्राटाशी करार केला आणि उत्तर भारतात सत्ता स्थिर करण्यासाठी लढा दिला. अखेरीस, अब्दालीशी संघर्ष अटळ ठरला आणि मराठे त्याच्याशी लढले.
(३) पानिपतच्या लढाईचे परिणाम
उत्तर: पानिपतची तिसरी लढाई १४ जानेवारी १७६१ रोजी झाली. मराठ्यांचा यात पराभव झाला. विश्वासराव आणि सदाशिवरावभाऊ धारातीर्थी पडले. मराठ्यांच्या मोठ्या संख्येने मृत्यूमुळे महाराष्ट्रात मोठे नुकसान झाले. तरीही, काही वर्षांनंतर मराठ्यांनी उत्तरेत पुन्हा सत्ता प्रस्थापित केली.
३. घटनाक्रम लावा:
उत्तर:
(१) बुराडी घाटची लढाई (१७६०)
(२) पानिपतची लढाई (१७६१)
(३) माधवराव पेशव्यांचा मृत्यू (१७७२)
(४) राक्षसभुवनची लढाई (१७६३)
(५) टिपू सुलतानचा मृत्यू (१७९९)
४. पुढील चौकटीत पाठात आलेल्या व्यक्तींची नावे शोधा:
उत्तर:
- सदाशिवरावभाऊ
- नानासाहेब
- माधवराव
- विश्वासराव
- दत्ताजी
- मल्हारराव
- सुरजमल
- अहमदशाह अब्दाली
- नजीबखान
- रघुनाथराव
- टिपू सुलतान
- इब्राहीमखान गारदी
Leave a Reply