Question Answers For All Chapters – इतिहास Class 7
मराठ्यांचा स्वातंत्र्यसंग्राम
स्वाध्याय
१. योग्य पर्याय निवडा.
(१) औरंगजेब यांच्या पराक्रमाने जेरीस आला होता.
उत्तर: (ब) छत्रपती संभाजी महाराज
(२) बादशाहाच्या तंबूवरील सोन्याचा कळस कापणारे
उत्तर: (ब) संताजी घोरपडे व विठोजी चव्हाण
(३) गोव्याच्या लढाईत पराक्रमाची शर्थ करणारा
उत्तर: (अ) येसाजी कंक
२. पाठात शोधून लिहा.
(१) संभाजी महाराजांना जंजिऱ्याची मोहीम अर्धवट सोडून माघारी का फिरावे लागले?
उत्तर: जंजिऱ्याच्या सिद्दीविरुद्ध संभाजी महाराजांनी मोहीम सुरू केली होती, परंतु त्याच वेळी मुघल सैन्य स्वराज्यावर चालून आल्यामुळे त्यांना मोहीम अर्धवट सोडून परतावे लागले.
(२) संभाजी महाराजांनी पोर्तुगिजांना धडा शिकवण्याचे का ठरवले?
उत्तर: पोर्तुगिजांनी बादशहाशी हातमिळवणी करून मराठ्यांविरोधात कारस्थान रचल्यामुळे संभाजी महाराजांनी त्यांना धडा शिकवण्याचे ठरवले आणि त्यांनी रेवदंडा बंदरावर हल्ला केला.
(३) राजाराम महाराजांनी जिंजीला जाताना स्वराज्याच्या रक्षणाची जबाबदारी कोणावर सोपवली?
उत्तर: राजाराम महाराजांनी स्वराज्याच्या रक्षणाची जबाबदारी रामचंद्रपंत अमात्य, शंकराजी नारायण सचिव, संताजी घोरपडे आणि धनाजी जाधव यांच्यावर सोपवली.
(४) महाराणी ताराबाईंच्या पराक्रमाचे वर्णन देवदत्त या कवीने कोणत्या शब्दांत केले आहे?
उत्तर: कवी देवदत्त यांनी महाराणी ताराबाईंचे वर्णन पुढील शब्दांत केले आहे –
“ताराबाई रामराणी । भद्रकाली कोपली ।
दिल्ली झाली दीनवाणी । दिल्लीशाचे गेले पाणी ।”
३. का ते लिहा.
(१) औरंगजेबाने आपला मोर्चा आदिलशाही व कुतुबशाही राज्यांकडे वळवला.
उत्तर: मराठ्यांविरुद्धच्या मोहिमेत औरंगजेबाला यश मिळत नव्हते, त्यामुळे त्याने आदिलशाही व कुतुबशाही राज्यांवर हल्ले करून ती राज्ये जिंकून घेतली आणि त्यांची संपत्ती व सैन्य आपल्या ताब्यात घेतले.
(२) संभाजी महाराजांनंतर मुघलांशी निकराचा लढा देण्यासाठी मराठे सज्ज झाले.
उत्तर: संभाजी महाराजांच्या बलिदानामुळे मराठ्यांच्या स्वातंत्र्याची जाणीव अधिक तीव्र झाली आणि त्यांनी मुघलांविरोधात लढण्याचा निर्धार केला. त्यामुळे मराठे अधिक जोमाने मुघलांविरुद्ध लढू लागले.
(३) महाराणी येसूबाईंच्या नेतृत्वाखाली रायगड लढवावा, असे धोरण ठरवण्यात आले.
उत्तर: औरंगजेबाने रायगडाला वेढा दिला असताना, स्वराज्याचे रक्षण करण्यासाठी राजाराम महाराजांनी वेढ्यातून निसटून जिंजीला जाण्याचा निर्णय घेतला आणि रायगडाच्या रक्षणाची जबाबदारी महाराणी येसूबाईंनी घेतली. त्यामुळे रायगडाचा बचाव करण्याचे धोरण ठरवण्यात आले.
Leave a Reply