Vocation
Summary in Marathi
“व्होकेशन” (Vocational) हा अध्याय रवींद्रनाथ टागोर यांच्या कवितेवर आधारित आहे, ज्यामध्ये एक लहान मूल आपल्या दैनंदिन जीवनात वेगवेगळ्या लोकांना काम करताना पाहते आणि त्यांच्या मोकळ्या जीवनशैलीची इच्छा व्यक्त करते. ही कविता एका मुलाच्या दृष्टिकोनातून सांगितली आहे, जो सकाळी दहाला शाळेत जातो, दुपारी चार वाजता घरी परततो आणि रात्री झोपायला जातो. या प्रवासात मूल एका फेरीवाल्याला “बांगड्या, क्रिस्टल बांगड्या!” असे ओरडताना, माळ्याला जमीन खणताना आणि रात्री पहारेकऱ्याला रस्त्यावर फिरताना पाहतो. या प्रत्येक व्यक्तीच्या स्वातंत्र्याची मुलाला भुरळ पडते-त्यांच्यावर कुठलेही कठोर नियम नाहीत, वेळेचे बंधन नाही आणि कोणीही त्यांना रागावत नाही. फेरीवाला मोकळेपणाने फिरतो, माळी आपल्या मनाप्रमाणे काम करतो आणि धुळीत माखतो, तर पहारेकरी रात्री आपल्या कंदिलासह अंधाऱ्या रस्त्यावर फिरतो. मुलाला शाळा आणि घराच्या बंधनातून सुटून त्यांच्यासारखे जीवन जगायचे आहे. ही कविता “फ्री व्हर्स” शैलीत लिहिलेली आहे, म्हणजे यात यमक किंवा ताल नाही, जे मुलाच्या मुक्त विचारांचे प्रतिबिंब आहे. अध्यायात काही व्यायाम आहेत, जसे की “उपजीविकेचे साधन” दर्शवणारे शब्द शोधणे (उदा., नोकरी, व्यवसाय), शब्दांचे अर्थ समजणे, ध्वन्यात्मक शब्द (उदा., “धडाम”, “टणटण”) ओळखणे आणि कवितेतील अलंकार (उदा., अनुप्रास, उपमा) शोधणे. याशिवाय, मुलाचे वय, फेरीवाला आणि दुकानदार यातील फरक, आणि स्वतःच्या भविष्यातील व्यवसायाबद्दल विचार करण्यास सांगितले आहे. हा अध्याय मुलांना कल्पनाशक्ती, स्वातंत्र्य आणि साध्या जीवनाचे महत्त्व शिकवतो तसेच साहित्यिक संकल्पना समजावतो.
Summary in English
The chapter “Vocation” revolves around a poem by Rabindranath Tagore, where a young child observes different people working in their daily lives and expresses a longing to adopt their carefree lifestyles. The poem is narrated through the eyes of a child who walks to school every morning at ten, returns home at four in the afternoon, and goes to bed at night. Along the way, the child encounters a hawker selling bangles, a gardener digging the earth, and a watchman patrolling the streets. The child admires the freedom each of these workers seems to have-no strict rules, no fixed schedules, and no one to scold them. The hawker roams freely, calling out “Bangles, crystal bangles!” without a set path or time to return home. The gardener digs the soil, gets dirty, and works as he pleases, even in the sun or rain. The watchman walks the dark, lonely streets all night with his lantern, never needing to sleep. The child wishes to escape the restrictions of school and home life to live like them. The poem is written in Free Verse, with no fixed rhyme or rhythm, reflecting the child’s free-spirited thoughts. The chapter includes exercises like identifying words related to “means of living” (e.g., job, profession, occupation), understanding shades of meaning between similar words, exploring onomatopoeia (sound words like “bang” or “tinkle”), and analyzing the poem’s figures of speech (e.g., alliteration, simile). It also encourages students to think about the child’s age, the differences between a hawker and a shopkeeper, and their own future vocations. Through this, the chapter teaches students about imagination, freedom, and the beauty of simple lives while introducing literary concepts.
Summary in Hindi
“वोकेशन” (Vocation) नामक यह अध्याय रवींद्रनाथ टैगोर की एक कविता पर आधारित है, जिसमें एक छोटा बच्चा अपने रोज़मर्रा के जीवन में अलग-अलग लोगों को काम करते हुए देखता है और उनकी आज़ाद ज़िंदगी की चाहत रखता है। कविता एक बच्चे की नज़र से सुनाई गई है, जो सुबह दस बजे स्कूल जाता है, दोपहर चार बजे घर लौटता है और रात को सोने जाता है। इस दौरान वह एक फेरीवाले को “चूड़ियाँ, क्रिस्टल चूड़ियाँ!” चिल्लाते हुए, एक माली को ज़मीन खोदते हुए, और एक चौकीदार को रात में सड़कों पर टहलते हुए देखता है। बच्चे को इन लोगों की आज़ादी पसंद आती है-न कोई सख्त नियम, न निश्चित समय, और न ही कोई डाँटने वाला। फेरीवाला खुलकर घूमता है, माली अपनी मर्ज़ी से काम करता है और धूल में गंदा हो जाता है, और चौकीदार रात भर अपनी लालटेन के साथ अंधेरी सड़कों पर चलता है। बच्चा स्कूल और घर के नियमों से मुक्त होकर उनके जैसा बनना चाहता है। यह कविता “फ्री वर्स” शैली में लिखी गई है, जिसमें न तुकबंदी है और न ही कोई निश्चित लय, जो बच्चे के स्वतंत्र विचारों को दर्शाती है। अध्याय में कुछ अभ्यास हैं, जैसे “जीविका के साधन” से जुड़े शब्द ढूँढना (जैसे नौकरी, पेशा, व्यवसाय), शब्दों के अर्थ में अंतर समझना, ध्वन्यात्मक शब्द (जैसे “धड़ाम”, “खटखट”) पहचानना, और कविता में अलंकार (जैसे अनुप्रास, उपमा) खोजना। इसके अलावा, बच्चे की उम्र, फेरीवाले और दुकानदार में अंतर, और भविष्य में अपने पेशे के बारे में सोचने को कहा गया है। यह अध्याय बच्चों को कल्पना, स्वतंत्रता और साधारण जीवन की सुंदरता सिखाता है, साथ ही साहित्यिक अवधारणाओं से परिचय कराता है।
Leave a Reply