Notes For All Chapters – कुमारभारती Class 9
१. लेखक परिचय
लेखिका: मंगला गोडबोले
जन्म: १९४९
प्रसिद्ध साहित्य:
- ‘अशी घरं अशी माणसं’
- ‘कुंपण आणि आकाश’
- ‘सोबत’
- ‘भलं बुरं’
- ‘गोंदण’ (कादंबरी)
- ‘नीरू आणि नेहा’ (बालसाहित्य)
शैली: लेखनशैली विनोदी असून विचार करायला लावणारी आहे.
स्रोत: हा लेख ‘शुभेच्छा’ या ललित लेखसंग्रहातून घेतला आहे.
२. पाठाचा मुख्य विषय:
- आभार मानण्याच्या सवयीचा अतिरेक कधी हास्यास्पद होतो यावर लेखिकेने प्रकाश टाकला आहे.
- काही लोक अगदी छोट्या गोष्टींसाठीही आभार मानतात, जे कधी कधी कृत्रिम वाटते.
- मनातून आभार मानण्यापेक्षा फक्त बोलण्यावर भर देणे योग्य नाही.
३. आभार मानण्याचा अतिरेक:
- लहान मुलांनाही लहानपणापासून ‘थँक्यू’ म्हणायची सवय लावली जाते.
- रोजच्या व्यवहारात कोणत्याही छोट्या मदतीसाठी सतत आभार मानले जातात.
- काही वेळा हे औपचारिक वाटू लागते आणि कृत्रिमता जाणवते.
४. आभार मानण्यावर आधारित विनोदी उदाहरणे:
- “तू कसली गं माझी थँक्यू? मीच तुझी थँक्यू.”
- “थँक्स फॉर मेरिंग हं!” (लग्न केल्याबद्दल आभार!)
- “बँकेतील कारकुनांनी बरोबर १०० नोटा मोजून दिल्या, याबद्दल त्यांचे आभार मानले पाहिजेत.”
- “डॉक्टरांनी ऑपरेशन व्यवस्थित केले, म्हणून आभार मानले, पण डॉक्टर हादरले कारण ते त्यांच्या दैनंदिन कामाचा भाग आहे.”
५. भारतीय संस्कृतीतील आभार मानण्याची पद्धत:
- भारतीय संस्कृतीत आभार मानण्यापेक्षा कृतीतून कृतज्ञता व्यक्त केली जाते.
- आईच्या आजारपणात मित्रांनी मदत केल्यावर “धन्यवाद” म्हणण्यापेक्षा मनातून ऋण मानले जाते.
- नात्यांमध्ये खूप औपचारिकपणा ठेवण्यापेक्षा आपुलकीने व्यवहार करणे अधिक योग्य वाटते.
६. मुख्य शिकवण:
- अति आभार मानल्याने त्याचा खरा अर्थ हरवतो.
- आभार कृतीतून व्यक्त होणे अधिक महत्त्वाचे.
- केवळ शब्दांनी आभार मानण्याऐवजी त्यामागील भावना खरी असावी.
Leave a Reply