Main Menu
  • School
    • Close
    • CBSE English Medium
    • CBSE Hindi Medium
    • UP Board
    • Bihar Board
    • Maharashtra Board
    • MP Board
    • Close
  • English
    • Close
    • English Grammar for School
    • Basic English Grammar
    • Basic English Speaking
    • English Vocabulary
    • English Idioms & Phrases
    • Personality Enhancement
    • Interview Skills
    • Close
  • Sarkari Exam Prep
    • Close
    • All Govt Exams Preparation
    • MCQs for Competitive Exams
    • Notes For Competitive Exams
    • NCERT Syllabus for Competitive Exam
    • Close
  • Study Abroad
    • Close
    • Study in Australia
    • Study in Canada
    • Study in UK
    • Study in Germany
    • Study in USA
    • Close
संस्कृत Class 10 बिहार बोर्ड || Menu
  • MCQ Sanskrit 10 Bihar Board
  • Solutions Sanskrit 10 Bihar Board
  • Book Sanskrit 10 Bihar Board
    • Piyusham Hindi Book Class 10 Bihar Board
    • Piyusham Bhag 2 Drutpathay Book
    • Manthanam Bhag 2 Book
    • Close
  • Notes Sanskrit 10 Bihar Board
  • Question Papers Sanskrit 10 Bihar Board
  • Important Question Sanskrit 10 Bihar Board
  • Sample Papers Sanskrit 10 Bihar Board
  • Sanskrit Class 10

संस्कृत Chapter 10 मन्दाकिनीवर्णनम् Important Questions Sanskrit Class 10 Bihar Board बिहार बोर्ड

Advertisement

Important Questions For All Chapters – संस्कृत Class 10

प्रश्न/उत्तरम्‌ (Question /Answers)


प्रश्न 1 : अस्मिन् पाठे का नदी वर्णिता अस्ति?

उत्तरम्: अस्मिन् पाठे मन्दाकिनी नदी वर्णिता अस्ति।

अनुवाद:

प्रश्न: इस पाठ में कौन सी नदी वर्णित है?

उत्तर: इस पाठ में मन्दाकिनी नदी का वर्णन किया गया है।


प्रश्न 2 : मन्दाकिनीं नदीं के अवगाहन्ते?

उत्तरम्: ऋषयः मन्दाकिनीं नदीं अवगाहन्ते।

अनुवाद:

प्रश्न: मन्दाकिनी नदी में कौन स्नान करते हैं?

उत्तर: मन्दाकिनी नदी में ऋषि स्नान करते हैं।


प्रश्न 3 : मन्दाकिनीं नदीं कः दर्शयति?

उत्तरम्: श्रीरामः मन्दाकिनीं नदीं सीतायै दर्शयति।

अनुवाद:

प्रश्न: मन्दाकिनी नदी को कौन दिखाता है?

उत्तर: श्रीराम मन्दाकिनी नदी को सीता को दिखाते हैं।


प्रश्न 4 : मन्दाकिनी कस्य नलिनी इव सर्वतः राजते?

उत्तरम्: मन्दाकिनी राजराजस्य नलिनी इव सर्वतः राजते।

अनुवाद:

प्रश्न: मन्दाकिनी किसके कमल की तरह चारों ओर सुशोभित है?

उत्तर: मन्दाकिनी राजाओं के राजा के कमल की तरह चारों ओर सुशोभित है।


प्रश्न 5 : मन्दाकिनी नदी कीदृशी अस्ति?

उत्तरम्: मन्दाकिनी नदी विचित्रपुलिना, हंससारससेविता च अस्ति।

अनुवाद:

प्रश्न: मन्दाकिनी नदी कैसी है?

उत्तर: मन्दाकिनी नदी रंग-बिरंगे तटों वाली है और हंस-सारसों से युक्त है।


प्रश्न 6 : मुनयः कम् उपतिष्ठन्ते?

उत्तरम्: मुनयः आदित्यं उपतिष्ठन्ते।

अनुवाद:

प्रश्न: मुनि किसकी उपासना करते हैं?

उत्तर: मुनि सूर्य की उपासना करते हैं।


प्रश्न 7 : साम्प्रतम् तीर्थानि के रतिं संजनयन्ति?

उत्तरम्: साम्प्रतम् तीर्थानि रामस्य रतिं संजनयन्ति।

अनुवाद:

प्रश्न: वर्तमान में तीर्थ किसे आनंदित करते हैं?
उत्तर: वर्तमान में तीर्थ राम को आनंदित करते हैं।


प्रश्न 8 : चित्रकूटस्य दर्शनं रामस्य किमिव मन्यते?

उत्तरम्: चित्रकूटस्य दर्शनं रामस्य पुरवासात् अधिकं मन्यते।

अनुवाद:

प्रश्न: चित्रकूट का दर्शन राम को किससे अधिक लगता है?

उत्तर: चित्रकूट का दर्शन राम को नगर में निवास से अधिक लगता है।


प्रश्न 9 : मन्दाकिन्यां पादपैः किम् सृज्यते?

उत्तरम्: मन्दाकिन्यां पादपैः पुष्पपत्राणि सृज्यन्ते।

अनुवाद:

प्रश्न: मन्दाकिनी नदी में वृक्षों द्वारा क्या गिराया जाता है?

उत्तर: मन्दाकिनी नदी में वृक्षों द्वारा फूल और पत्ते गिराए जाते हैं।


प्रश्न 10 : मणिनिकाशम् जलं कस्य निकटं प्रवहति?

उत्तरम्: मणिनिकाशम् जलं चित्रकूटस्य निकटं प्रवहति।

अनुवाद:

प्रश्न: मणि के समान जल किस पर्वत के पास बहता है?

उत्तर: मणि के समान जल चित्रकूट पर्वत के पास बहता है।


प्रश्न 11 : रथाङ्गाह्वयना द्विजाः किं कुर्वन्ति?

उत्तरम्: रथाङ्गाह्वयना द्विजाः निष्कूजन्ति।

अनुवाद:

प्रश्न: चक्रवाक पक्षी क्या करते हैं?

उत्तर: चक्रवाक पक्षी मधुर ध्वनि करते हैं।


प्रश्न 12 : मन्दाकिनी नदीं के सेवन्ते?

उत्तरम्: मन्दाकिनी नदीं हंससारसाः सेवन्ते।

अनुवाद:

प्रश्न: मन्दाकिनी नदी की सेवा कौन करते हैं?

उत्तर: मन्दाकिनी नदी की सेवा हंस और सारस करते हैं।


प्रश्न 13 : मुनयः कीदृशाः सन्ति?

उत्तरम्: मुनयः संशितव्रताः सन्ति।

अनुवाद:

प्रश्न: मुनि कैसे होते हैं?

उत्तर: मुनि कठोर व्रतधारी होते हैं।


प्रश्न 14 : मन्दाकिनी नदीं कीदृशैः पुष्पफलद्रुमैः वृतम् अस्ति?

उत्तरम्: मन्दाकिनी नदीं नानाविधैः पुष्पफलद्रुमैः वृतम् अस्ति।

अनुवाद:

प्रश्न: मन्दाकिनी नदी किन प्रकार के वृक्षों से घिरी हुई है?

उत्तर: मन्दाकिनी नदी विभिन्न प्रकार के फूल और फलों के वृक्षों से घिरी हुई है।


प्रश्न 15 : मन्दाकिनी नदीं कस्य वर्णनं कुतः संगृहीतम् अस्ति?

उत्तरम्: मन्दाकिनी नदीं वाल्मीकीरामायणस्य अयोध्याकाण्डात् संगृहीतम् अस्ति।

अनुवाद:

प्रश्न: मन्दाकिनी नदी का वर्णन कहाँ से लिया गया है?

उत्तर: मन्दाकिनी नदी का वर्णन वाल्मीकि रामायण के अयोध्या कांड से लिया गया है।


रिक्तस्थानानि पूरयन्तु (Fill in the Blanks:)


  1. विचित्र _______ रम्यां मन्दाकिनीं नदीम्।
    उत्तरम्: पुलिनां
    अनुवाद: विचित्र तटों वाली रमणीय मन्दाकिनी नदी।


  2. मन्दाकिनी नदीं _______ हंससारसाः सेवन्ते।
    उत्तरम्: रम्यां
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी की सुन्दर हंस और सारस सेवा करते हैं।


  3. मुनयः _______ उपतिष्ठन्ते।
    उत्तरम्: आदित्यं
    अनुवाद: मुनि सूर्य की उपासना करते हैं।


  4. मन्दाकिनीं नदीं पुष्पफलद्रुमैः _______ अस्ति।
    उत्तरम्: वृतम्
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी फूल-फल वाले पेड़ों से आच्छादित है।


  5. रामः _______ सीतायै मन्दाकिनीं दर्शयति।
    उत्तरम्: प्रियाय
    अनुवाद: राम अपनी प्रिय सीता को मन्दाकिनी दिखाते हैं।


  6. मन्दाकिनी नदीं _______ निकटं प्रवहति।
    उत्तरम्: चित्रकूटस्य
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी चित्रकूट पर्वत के निकट प्रवाहित होती है।


  7. ऋषयः जटा-जिन-धराः _______ नदीं अवगाहन्ते।
    उत्तरम्: मन्दाकिनीं
    अनुवाद: ऋषि जटा और मृगचर्म धारण कर मन्दाकिनी में स्नान करते हैं।


  8. मन्दाकिनी नदीं _______ व्रताः मुनयः सेवन्ते।
    उत्तरम्: संशित
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी को संकल्पवान मुनि सेवन करते हैं।


  9. पुष्पसञ्चयान् _______ पश्य मन्दाकिनीं।
    उत्तरम्: विततान्
    अनुवाद: बिखरे हुए फूलों के गुच्छे देखो, मन्दाकिनी।


  10. हंससारससेविता मन्दाकिनी नदी _______ इव शोभते।
    उत्तरम्: नलिनी
    अनुवाद: हंस और सारस से युक्त मन्दाकिनी नदी कमल की तरह सुशोभित होती है।

सत्य / असत्य (True/False)


  1. मन्दाकिनी नदी विचित्र पुलिनां अस्ति।
    उत्तरम्: सत्यम्
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी रंग-बिरंगे तटों वाली है। (सही)


  2. मन्दाकिनीं नदीं केवल मुनयः सेवन्ते।
    उत्तरम्: असत्यम्
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी का उपयोग केवल मुनि नहीं करते। (गलत)


  3. मन्दाकिनी नदी चित्रकूटस्य समीपे प्रवहति।
    उत्तरम्: सत्यम्
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी चित्रकूट के समीप बहती है। (सही)


  4. मन्दाकिनीं नदीं सारसाः सेवन्ते।
    उत्तरम्: सत्यम्
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी में सारस पक्षी आते हैं। (सही)


  5. रामः लक्ष्मणाय मन्दाकिनीं नदीं दर्शयति।
    उत्तरम्: असत्यम्
    अनुवाद: राम लक्ष्मण को नहीं, बल्कि सीता को मन्दाकिनी नदी दिखाते हैं। (गलत)


  6. मन्दाकिनी नदीं केवल पुष्पफलद्रुमैः आवृतम्।
    उत्तरम्: असत्यम्
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी केवल फूल और फल के पेड़ों से नहीं, बल्कि हंस और सारसों से भी युक्त है। (गलत)


  7. मन्दाकिनी नदीं परे संशितव्रताः मुनयः उपतिष्ठन्ते।
    उत्तरम्: सत्यम्
    अनुवाद: कठोर व्रतधारी मुनि मन्दाकिनी नदी में पूजा करते हैं। (सही)


  8. मन्दाकिनी नदीं वाल्मीकि रामायणस्य उत्तरकाण्डे वर्णिता अस्ति।
    उत्तरम्: असत्यम्
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी अयोध्या कांड में वर्णित है, उत्तरकांड में नहीं। (गलत)


  9. मन्दाकिनी नदीं वायुना पुष्पसञ्चयान् पोप्लूयमानान् धारयति।
    उत्तरम्: सत्यम्
    अनुवाद: मन्दाकिनी नदी हवा से उड़ते हुए फूलों को वहन करती है। (सही)


  10. मुनयः मन्दाकिनीं नदीं जलमध्यगान् पुष्पसञ्चयान् पश्यन्ति।
    उत्तरम्: सत्यम्
    अनुवाद: मुनि मन्दाकिनी नदी के जल के बीच फूलों के गुच्छों को देखते हैं। (सही)

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Advertisement

Patna Bihar Board कक्षा के सभी अध्याय के प्रश्न उत्तर एव नोट्स Download in Hindi PDF

सभी Kaksha की Kitab के अध्याय की Abhyas Pustika के Prashn Uttar, Objective Question or Question Answer in Hindi Medium - Patna Bihar Board Secondary Online Examination

सभी कक्षा के अध्याय के प्रश्न उत्तर in Hindi PDF Download

सभी Kaksha के Paath के Prashn Uttar, Objective Question, सैंपल पेपर, नोट्स और प्रश्न पत्र Download Free in PDF for Hindi Medium

BSEB | Bihar Board Online com BSEB क्लास की बुक (पुस्तक), MCQ, नोट्स इन हिंदी PDF FREE Download

Bihar Board Official Website BSEB Download एनसीईआरटी समाधान, नोट्स, सैंपल पेपर, प्रश्न पत्र in PDF Free Download in Hindi from Bihar Board Official Website

Advertisement

Maharashtra Board Marathi & English Medium

Just Launched! Access Maharashtra Board Exam MCQs, Previous Year Papers, Textbooks, Solutions, Notes, Important Questions, and Summaries—available in both Marathi and English mediums—all in one place Maharashtra Board

Android APP

सरकारी Exam Preparation

Sarkari Exam Preparation Youtube

CBSE – दिल्ली, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, बिहार, राजस्थान & हरियाणा Board हिंदी माध्यम

कक्षा 6 to 8 हिंदी माध्यम
कक्षा 9 & 10 हिंदी माध्यम
कक्षा 11 हिंदी माध्यम

State Board

यूपी बोर्ड 6,7 & 8
बिहार बोर्ड हिंदी माध्यम

CBSE Board

Mathematics Class 6
Science Class 6
Social Science Class 6
हिन्दी Class 6
सामाजिक विज्ञान कक्षा 6
विज्ञान कक्षा 6

Mathematics Class 7
Science Class 7
SST Class 7
सामाजिक विज्ञान कक्षा 7
हिन्दी Class 7

Mathematics Class 8
Science Class 8
Social Science Class 8
हिन्दी Class 8

Mathematics Class 9
Science Class 9
English Class 9

Mathematics Class 10
SST Class 10
English Class 10

Mathematics Class XI
Chemistry Class XI
Accountancy Class 11

Accountancy Class 12
Mathematics Class 12

Learn English
English Through हिन्दी
Job Interview Skills
English Grammar
हिंदी व्याकरण - Vyakaran
Microsoft Word
Microsoft PowerPoint
Adobe PhotoShop
Adobe Illustrator
Learn German
Learn French
IIT JEE
Privacy Policies, Terms and Conditions, About Us, Contact Us
Copyright © 2025 eVidyarthi and its licensors. All Rights Reserved.