Main Menu
  • School
    • Close
    • CBSE English Medium
    • CBSE Hindi Medium
    • UP Board
    • Bihar Board
    • Maharashtra Board
    • MP Board
    • Close
  • English
    • Close
    • English Grammar for School
    • Basic English Grammar
    • Basic English Speaking
    • English Vocabulary
    • English Idioms & Phrases
    • Personality Enhancement
    • Interview Skills
    • Close
  • Sarkari Exam Prep
    • Close
    • All Govt Exams Preparation
    • MCQs for Competitive Exams
    • Notes For Competitive Exams
    • NCERT Syllabus for Competitive Exam
    • Close
  • Study Abroad
    • Close
    • Study in Australia
    • Study in Canada
    • Study in UK
    • Study in Germany
    • Study in USA
    • Close
संस्कृत Class 10 बिहार बोर्ड || Menu
  • MCQ Sanskrit 10 Bihar Board
  • Solutions Sanskrit 10 Bihar Board
  • Book Sanskrit 10 Bihar Board
    • Piyusham Hindi Book Class 10 Bihar Board
    • Piyusham Bhag 2 Drutpathay Book
    • Manthanam Bhag 2 Book
    • Close
  • Notes Sanskrit 10 Bihar Board
  • Question Papers Sanskrit 10 Bihar Board
  • Important Question Sanskrit 10 Bihar Board
  • Sample Papers Sanskrit 10 Bihar Board
  • Sanskrit Class 10

संस्कृत Chapter 3 अलसकथा Important Questions Sanskrit Class 10 Bihar Board बिहार बोर्ड

Advertisement

Important Questions For All Chapters – संस्कृत Class 10

प्रश्न/उत्तरम्‌ (Question /Answers)


प्रश्न 1 : इयं कथा कस्मात् ग्रन्थात् उद्धृताऽस्ति?

(यह कथा किस ग्रंथ से ली गई है?)

उत्तर: पुरुषपरीक्षा (पुरुषपरीक्षा)

प्रश्न 2 : अस्य ग्रन्थस्य रचनाकारः कः?

(इस ग्रंथ के रचयिता कौन हैं?)

उत्तर: अस्य ग्रन्थस्य रचनाकारः विद्यापतिः आसीत्।

(इस ग्रंथ के रचयिता विद्यापति हैं।)

प्रश्न 3 : विद्यापतिः कः आसीत्?

(विद्यापति कौन थे?)

उत्तर: विद्यापतिः लोकप्रियः मैथिलीकविः आसीत्।

(विद्यापति लोकप्रिय मैथिली कवि थे।)

प्रश्न 4 : अस्य पाठे मुख्यदोषः कः वर्णितः?

(इस पाठ में मुख्य दोष कौन-सा बताया गया है?)

उत्तर: अस्य पाठे आलस्यं मुख्यदोषः वर्णितः।

(इस पाठ में आलस्य मुख्य दोष है।)

प्रश्न 5 : वीरेश्वरो नाम मन्त्री कुत्र आसीत्?

(वीरेश्वर नामक मंत्री कहाँ के थे?)

उत्तर: वीरेश्वरो नाम मन्त्री मिथिलायाम् आसीत्।

(वीरेश्वर मिथिला के मंत्री थे।)

प्रश्न 6 : वीरेश्वरस्य स्वभावः कीदृशः आसीत्?

(वीरेश्वर का स्वभाव कैसा था?)

उत्तर: वीरेश्वरः दानशीलः कारुणिकश्च आसीत्।

(वीरेश्वर दानशील और दयालु थे।)

प्रश्न 7 : धूर्ताः कं दृष्ट्वा पलायिताः ?

(धूर्त लोग किसे देखकर भाग गए?)

उत्तर: धूर्ताः अग्निं दृष्ट्वा पलायिताः।

(धूर्त लोग आग देखकर भाग गए।)

प्रश्न 8 : अलसः किमपि कार्यं कर्तुं कः न क्षमते?

(आलसी व्यक्ति कौन-सा कार्य करने में असमर्थ होता है?)

उत्तर: अलसः जाठरेणाऽपि वह्निना किमपि कार्यं कर्तुं न क्षमते।

(आलसी व्यक्ति पेट में आग लगने पर भी कार्य नहीं कर सकता।)

प्रश्न 9 : अलसशालायां कीदृशाः पुरुषाः तिष्ठन्ति?

(आलसी लोगों के स्थान पर कैसे लोग रहते थे?)

उत्तर: अलसशालायां कृत्रिमालस्यं दर्शयन्तः धूर्ताः तिष्ठन्ति।

(आलसी लोगों के स्थान पर बनावटी आलस्य दिखाने वाले धूर्त रहते थे।)

प्रश्न 10 : चत्वारः अलसाः केन बहिःकृताः?

(चार आलसी लोगों को किसने बाहर निकाला?)

उत्तर: चत्वारः अलसाः नियोगिपुरुषैः केशेष्वाकृष्य बहिःकृताः।

(चार आलसी लोगों को कर्मचारियों ने बाल पकड़कर बाहर निकाला।)

प्रश्न 11 : अलसानां शरणदः कः?

(आलसियों का सहारा कौन देता है?)

उत्तर: अलसानां शरणदः कारुणिकः एव।

(आलसियों का सहारा केवल दयालु लोग देते हैं।)

प्रश्न 12 : आलस्यं किं मन्यते?

(आलस्य को क्या माना गया है?)

उत्तर: आलस्यं रिपुरूपं मन्यते।

(आलस्य को शत्रु माना गया है।)

प्रश्न 13 : अस्य पाठस्य मुख्यसन्देशः कः ?

(इस पाठ का मुख्य संदेश क्या है?)

उत्तर: आलस्यं त्यक्त्वा परिश्रमं कर्तव्यम् इत्येषः सन्देशः।

(आलस्य को छोड़कर परिश्रम करना चाहिए।)

प्रश्न 14 : अलसशालायां कः व्ययः अभवत्?

(आलसी लोगों के घर पर कौन-सा व्यय हुआ?)

उत्तर: अलसशालायां बहुद्रव्यव्ययः अभवत्।

(आलसी लोगों के घर पर भारी व्यय हुआ।)

प्रश्न 15 : नियोगिपुरुषाः अलसानां परीक्षां कस्य साहाय्येन कृतवन्तः ?

(कर्मचारियों ने आलसियों की परीक्षा कैसे ली?)

उत्तर: नियोगिपुरुषाः वह्निं दापयित्वा अलसानां परीक्षां कृतवन्तः।

(कर्मचारियों ने आग लगाकर आलसियों की परीक्षा ली।)


रिक्तस्थानानि पूरयन्तु (Fill in the Blanks:)


  1. इयं कथा ______ ग्रन्थात् उद्धृताऽस्ति।
    उत्तर: पुरुषपरीक्षा।
    हिंदी: यह कथा ______ ग्रंथ से ली गई है।
    उत्तर: पुरुषपरीक्षा।


  2. वीरेश्वरः मिथिलायां ______ आसीत्।
    उत्तर: मन्त्री।
    हिंदी: वीरेश्वर मिथिला में ______ थे।
    उत्तर: मंत्री।


  3. आलस्यं ______ रूपं मन्यते।
    उत्तर: रिपु।
    हिंदी: आलस्य को ______ रूप माना गया है।
    उत्तर: शत्रु।


  4. आलसी व्यक्ति ______ कर्तुं न क्षमते।
    उत्तर: किञ्चित्।
    हिंदी: आलसी व्यक्ति ______ भी करने में सक्षम नहीं है।
    उत्तर: कुछ।


  5. धूर्ताः ______ दृष्ट्वा पलायिताः।
    उत्तर: वह्निम्।
    हिंदी: धूर्त लोग ______ देखकर भाग गए।
    उत्तर: आग।


  6. चत्वारः आलसाः ______ द्वारा बहिर्नीताः।
    उत्तर: नियोगिपुरुषैः।
    हिंदी: चार आलसी ______ के द्वारा बाहर निकाले गए।
    उत्तर: कर्मचारियों।


  7. आलसशालायां ______ धन का व्यय हुआ।
    उत्तर: बहु।
    हिंदी: आलसशाला में ______ धन का व्यय हुआ।
    उत्तर: बहुत।


  8. वीरेश्वरस्य स्वभावः ______ च आसीत्।
    उत्तर: दानशीलः।
    हिंदी: वीरेश्वर का स्वभाव ______ और दयालु था।
    उत्तर: दानशील।


  9. विद्यापतिः ______ भाषायाः कविः आसीत्।
    उत्तर: मैथिली।
    हिंदी: विद्यापति ______ भाषा के कवि थे।
    उत्तर: मैथिली।


  10. विद्यापतिः ______ ग्रन्थानां रचनाकारः आसीत्।
    उत्तर: संस्कृत।
    हिंदी: विद्यापति ______ ग्रंथों के रचयिता थे।
    उत्तर: संस्कृत।

सत्य / असत्य (True/False)


  1. इयं कथा विद्यापतिकृतः ग्रन्थः पुरुषपरीक्षा नामकः।
    उत्तर: सत्य।
    हिंदी: यह कथा विद्यापति द्वारा लिखे गए “पुरुषपरीक्षा” ग्रंथ से है।
    उत्तर: सत्य।


  2. आलस्यं महत्तमः गुणः इति नीतिकारा: वदन्ति।
    उत्तर: असत्य।
    हिंदी: नीतिकार कहते हैं कि आलस्य सबसे बड़ा गुण है।
    उत्तर: असत्य।


  3. वीरेश्वरः अलसशालायां प्रतिदिन भोजनं दापयति स्म।
    उत्तर: सत्य।
    हिंदी: वीरेश्वर आलसियों को प्रतिदिन भोजन दिलवाते थे।
    उत्तर: सत्य।


  4. आलस्यं रिपुरूपं मन्यते।
    उत्तर: सत्य।
    हिंदी: आलस्य को शत्रु के रूप में माना गया है।
    उत्तर: सत्य।


  5. धूर्ताः अग्निं दृष्ट्वा पलायिताः।
    उत्तर: सत्य।
    हिंदी: धूर्त लोग आग देखकर भाग गए।
    उत्तर: सत्य।


  6. विद्यापतिः केवल मैथिलीभाषायाः कविः आसीत्।
    उत्तर: असत्य।
    हिंदी: विद्यापति केवल मैथिली भाषा के कवि थे।
    उत्तर: असत्य।


  7. वीरेश्वरस्य स्वभावः दानशीलः कारुणिकश्च आसीत्।
    उत्तर: सत्य।
    हिंदी: वीरेश्वर का स्वभाव दानशील और दयालु था।
    उत्तर: सत्य।


  8. आलसी व्यक्ति जलार्द्रैः वासोभिः स्वं आच्छादयति।
    उत्तर: असत्य।
    हिंदी: आलसी व्यक्ति गीले वस्त्रों से स्वयं को ढक लेता है।
    उत्तर: असत्य।


  9. चत्वारः आलसाः नियोगिपुरुषैः वह्निप्रयोगेन परीक्षिता:।
    उत्तर: सत्य।
    हिंदी: चार आलसियों की कर्मचारियों ने आग लगाकर परीक्षा की।
    उत्तर: सत्य।


  10. विद्यापति: संस्कृतग्रन्थानां निर्मातापि आसीत्।
    उत्तर: सत्य।
    हिंदी: विद्यापति संस्कृत ग्रंथों के भी रचयिता थे।
    उत्तर: सत्य।

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Advertisement

Patna Bihar Board कक्षा के सभी अध्याय के प्रश्न उत्तर एव नोट्स Download in Hindi PDF

सभी Kaksha की Kitab के अध्याय की Abhyas Pustika के Prashn Uttar, Objective Question or Question Answer in Hindi Medium - Patna Bihar Board Secondary Online Examination

सभी कक्षा के अध्याय के प्रश्न उत्तर in Hindi PDF Download

सभी Kaksha के Paath के Prashn Uttar, Objective Question, सैंपल पेपर, नोट्स और प्रश्न पत्र Download Free in PDF for Hindi Medium

BSEB | Bihar Board Online com BSEB क्लास की बुक (पुस्तक), MCQ, नोट्स इन हिंदी PDF FREE Download

Bihar Board Official Website BSEB Download एनसीईआरटी समाधान, नोट्स, सैंपल पेपर, प्रश्न पत्र in PDF Free Download in Hindi from Bihar Board Official Website

Advertisement

Maharashtra Board Marathi & English Medium

Just Launched! Access Maharashtra Board Exam MCQs, Previous Year Papers, Textbooks, Solutions, Notes, Important Questions, and Summaries—available in both Marathi and English mediums—all in one place Maharashtra Board

Android APP

सरकारी Exam Preparation

Sarkari Exam Preparation Youtube

CBSE – दिल्ली, उत्तर प्रदेश, मध्य प्रदेश, बिहार, राजस्थान & हरियाणा Board हिंदी माध्यम

कक्षा 6 to 8 हिंदी माध्यम
कक्षा 9 & 10 हिंदी माध्यम
कक्षा 11 हिंदी माध्यम

State Board

यूपी बोर्ड 6,7 & 8
बिहार बोर्ड हिंदी माध्यम

CBSE Board

Mathematics Class 6
Science Class 6
Social Science Class 6
हिन्दी Class 6
सामाजिक विज्ञान कक्षा 6
विज्ञान कक्षा 6

Mathematics Class 7
Science Class 7
SST Class 7
सामाजिक विज्ञान कक्षा 7
हिन्दी Class 7

Mathematics Class 8
Science Class 8
Social Science Class 8
हिन्दी Class 8

Mathematics Class 9
Science Class 9
English Class 9

Mathematics Class 10
SST Class 10
English Class 10

Mathematics Class XI
Chemistry Class XI
Accountancy Class 11

Accountancy Class 12
Mathematics Class 12

Learn English
English Through हिन्दी
Job Interview Skills
English Grammar
हिंदी व्याकरण - Vyakaran
Microsoft Word
Microsoft PowerPoint
Adobe PhotoShop
Adobe Illustrator
Learn German
Learn French
IIT JEE
Privacy Policies, Terms and Conditions, About Us, Contact Us
Copyright © 2025 eVidyarthi and its licensors. All Rights Reserved.