Solutions For All Chapters Sanskrit Class 6
1. उच्चारणं कुरुत-
अहम् | आवाम् | वयम् |
माम् | आवाम् | अस्मान् |
मम | आवयोः | अस्माकम् |
त्वम् | युवाम् | यूयम् |
त्वाम् | युवाम् | युष्मान् |
तव | युवयोः | युष्माकम् |
Ans 2: निर्देशानुसारं परिवर्तनं कुरुत- यथा- अहं क्रीडामि। – (बहुवचने) – वयं क्रीडामः। (क) अहं नृत्यामि। – (बहुवचने) – वयं नृत्यामः मैं नृत्य करता हूँ – हम नृत्य करते हैं (ख) त्वं पठसि। – (बहुवचने) – यूयम् पठथ तुम पढ़ते हो – तुम लोग पढ़ते हो (ग) युवां गच्छथः। – (एकवचने) – त्वं गच्छसि तुम दोनों जाते हो – तुम जाते हो (घ) अस्माकं पुस्तकानि। – (एकवचने) – मम पुस्तकम् हमारी पुस्तकें – मेरी पुस्तक (ङ) तव गृहम्। – (द्विवचने) – युवयोः गृहे तुम्हारा घर – तुम दोनों का घर Ans.3: कोष्ठकात् उचितं शब्दं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत- यथा- अहं क्रीडामि। – (बहुवचने) – वयं क्रीडामः। (क) अहं नृत्यामि। – वयं नृत्यामः — मैं नृत्य करता हूँ। – हम नृत्य करते हैं। (ख) त्वं पठसि। – यूयम् पठथ — तुम पढ़ते हो। – आप लोग पढ़ते हैं। (ग) युवां गच्छथः। – त्वं गच्छसि — तुम जाते हो। – तुम जाते हो। (घ) अस्माकं पुस्तकानि। – मम पुस्तकम् — हमारी किताबें। – मेरी किताब। (ङ) तव गृहम्। – युवयोः गृहे — तुम्हारा घर। – आपके दोनों का घर। Ans 4: अधोलिखितानि पदानि आधृत्य सार्थकानि वाक्यानि रचयत- (क) यूयम् शिक्षिकां नंस्यथ। — आप लोग शिक्षिका को सम्मान देंगे। (ख) वयम् चित्राणि रचयामः। — हम चित्र बनाएँगे। (ग) युवाम् कथां कथयिष्यथः। — आप लोग कहानी बताएँगे। (घ) अहम् दूरदर्शनं पश्यामि। — मैं दूरदर्शन देखता हूँ। (ङ) त्वम् लेखं लेखिष्यसि। — तुम लेख लिखोगे। (च) आवाम् पुस्तकं पठिष्यावः। — हम लोग पुस्तक पढ़ेंगे।
Ans 5: उचितपदैः वाक्यनिर्माणं कुरुत-
(क) एतत् मम गृहम्।
— यह मेरा घर है।
(ख) आवयोः मैत्री दृढा।
— हमारे बीच मित्रता मजबूत है।
(ग) एषः तव विद्यालयः।
— यह तुम्हारा विद्यालय है।
(घ) एषा युवयोः अध्यापिका।
— यह तुम्हारी अध्यापिका है।
(ङ) भारतम् अस्माकम् देशः।
— भारत हमारा देश है।
(च) एतानि युष्माकम् पुस्तकानि।
— ये तुम्हारी पुस्तकें हैं।
Ans .6: वाक्यानि रचयत-
एकवचनम् | द्विवचनम् | बहुवचनम् |
(क) त्वं लेखं लेखिष्यसि। | युवां लेखे लेखिष्यथः। | यूयं लेखनि लेखिष्यथ। |
(ख) अहं वस्त्रं धारिष्यामि। | आवाम् वस्त्रे धारयिष्यावः। | वयं वस्त्राणि धारयिष्यामः। |
(ग) अहं पुस्तकं पठिष्यामि। | आवाम् पुस्तके पठिष्यावः। | व्यं पुस्तकानि पठिष्यामः। |
(घ) सा फलं खादिष्यसि। | ते फले खादिष्यथः। | यूयं फलानि खादिष्यथा। |
(ङ) मम गृहं सुन्दरम्। | आवयोः गृहं सुन्दरम्। | अस्मांक गृहं सुन्दरम्। |
(च) त्वम् गमिष्यसि। | युवां गमिष्यथः। | यूयं गमिष्यथ। |
सः | ते |
ताः | सा |
त्वम् | यूयम् |
एताः | एषा |
तव | युष्माकम् |
अस्माकम् | मम |
तानि | तत् |
Ruchira new book class 6